Katma Değer Vergisi (KDV), hem tüketicileri hem de işletmeleri doğrudan etkileyen önemli bir vergidir. Ancak KDV hesaplaması, sanıldığı kadar basit değildir. Yapılan küçük hatalar, ciddi maliyetler doğurabilir; cezalarla karşılaşılabilir ve müşterilerin güveni zedelenebilir.
Bu yazıda, KDV hesaplamalarında en sık yapılan 5 hatayı örneklerle açıklıyor, nasıl önlenebileceğini adım adım anlatıyoruz. Eğer siz de işletmenizde ya da şahsi hesaplamalarınızda bu hatalardan kaçınmak istiyorsanız, bu rehber tam size göre.
En yaygın hatalardan biri, yanlış KDV oranı ile işlem yapılmasıdır. Ürünün ya da hizmetin gerçek oranından daha düşük ya da yüksek bir oranla faturalandırılması hem vergi kaybına hem de cezaya neden olur.
Bir özel okul, verdiği eğitim hizmeti için %18 yerine %1 KDV uygularsa, vergi ziyaı doğar ve geriye dönük ceza alınabilir.
KDV dahil ve hariç tutarların karıştırılması, hesaplamada büyük farklara yol açar. Özellikle teklif, sipariş veya satış faturalarında bu hata sık yapılır.
Bir işletme, 10.000 TL olan ürün fiyatını “KDV dahil” olarak algılar ama aslında hariçtir. KDV eklendiğinde müşteri ile anlaşmazlık yaşanabilir.
KDV matrahı, sadece ürün/hizmet fiyatından oluşmaz. Fiyat farkı, kur farkı, faiz, nakliye ve ambalaj gibi ek kalemler de matraha dahildir. Bunları hariç tutmak hatalı vergiye sebep olur.
Bir yapı malzemesi firması, müşteriye 50.000 TL + 2.000 TL nakliye + 500 TL ambalaj faturalandırıyor ama sadece 50.000 TL üzerinden KDV hesaplıyor. Bu durumda eksik vergi beyan edilir.
Bazı KDV türleri indirilemez ya da iade alınamaz. Ancak işletmeler, tüm KDV’leri indirim konusu yapmaya çalışır.
Personel yemek giderleri, temsil ağırlama giderleri gibi bazı harcamalarda ödenen KDV, indirim konusu yapılamaz. Ancak birçok işletme bu giderleri indirilecek KDV olarak beyan eder.
Kimi işletmeler, faturalarda KDV tutarını ayrı belirtmez ya da açıklayıcı şekilde ifade etmez. Bu durum hem alıcı taraf için kafa karışıklığı yaratır hem de vergi incelemesinde sorun çıkarır.
“Toplam: 1.180 TL” yazan bir faturada KDV oranı belirtilmemişse, bu rakamın dahil mi yoksa hariç mi olduğu anlaşılamaz.
Faturalarda şu yapı kullanılmalıdır:
Manuel hesaplama yapılan işletmelerde insan hatası riski oldukça yüksektir. KDV hesaplama hatalarının çoğu, yanlış formül kullanımı veya basit çarpma-bölme hatalarından kaynaklanır.